Prezentowane opracowanie zawiera wprowadzenie do problematyki pomocy społecznej oraz analizę empiryczną możliwości wsparcia osób i rodzin dysfunkcyjnych przez Ośrodki Pomocy Społecznej w opinii pracowników socjalnych. Autorzy oparli się na analizie dokumentów, badaniach ankietowych i szczegółowych opiniach pracowników socjalnych. Przedstawione zostały problemy i grupy społeczne z którymi najczęściej stykają się pracownicy socjalni. Omówiono przyczyny powstawania dysfunkcjonalności, formy działań pomocowych oraz zakres czasowy przeznaczony na ich realizację. Dokonano także analizy skuteczności podejmowanych działań i zwrócono uwagę na współpracę Ośrodków Pomocy Społecznej z innymi instytucjami i organizacjami o charakterze pomocowym. Wśród rozważanych problemów omówiono także postulaty zgłaszane przez pracowników socjalnych w zakresie zmian w funkcjonowaniu pomocy społecznej w odniesieniu do jej efektywności.Na wstępie prezentowanej recenzji książki chcę podkreślić jej niekwestionowany walor, jakim jest wybór tematu. Autorzy opracowania podjęli bowiem niezwykle ciekawy poznawczo i ważny społecznie, a dotąd rzadko przedstawiany w Polsce, problem pomocy społecznej. Książkę można umieścić w nurcie analiz empirycznych i studiów teoretycznych prowadzonych przez polityków społecznych, socjologów, politologów i ekonomistów zainteresowanych problematyką instytucji polityki społecznej, systemu zabezpieczenia społecznego i instrumentu tego systemu, jakim jest pomoc społeczna.

Teoretyczne założenia pomocy społecznej * Rozdział 2. * Decentralizacja pomocy społecznej * Rozdział 3. * Zadania i kompetencje pracownika socjalnego w Ośrodkach Pomocy Społecznej * Rozdział 4. * Charakterystyka przeprowadzonych badań * Rozdział 5. * Rodzaje problemów i grup społecznych objętych pomocą przez pracownika socjalnego * Rozdział 6. * Przyczyny dysfunkcyjności rodzin * Rozdział 7. * Formy działań pomocowych oraz zakres czasowy przeznaczony na ich realizację * Rozdział 8. * Współpraca Ośrodków Pomocy Społecznej z instytucjami państwowymi i pozarządowymi * Rozdział 9. * Efektywność działań pomocowych * Rozdział 10. * Postulowany zakres zmian w pomocy społecznej, w opinii pracowników socjalnych

I. Przemoc i agresja w świetle teorii i badań * II. Biopsychiczne uwarunkowania przemocy i agresji * III. Socjokulturowe czynniki wzmacniające zachowania agresywne * IV. Profilaktyka przemocy i agresji w szkole * V. Rozwiązania systemowe problemu przemocy i agresji

Zamysłem tej pracy jest najpierw przypomnieć polską tradycję polityki społecznej. Wydaje się to konieczne dlatego, że istnieje pewna maniera fascynacji poglądami anglosaskimi, których istota zasadniczo odbiega od naszego rozumienia tytułowego pojęcia. Poglądy w krajach anglosaskich kształtowały się na zupełnie odmiennym podłożu kulturowo-ekonomicznym, na którym wychowywały się całe pokolenia. Różnice w zbiorowościach ujawniały się w takich cechach charakteru, jak przezorność, ale i skłonność do ryzyka, pracowitość itp. Ani oni nas, ani my ich do końca nie rozumiemy, choć poglądy szanujemy. Przypominanie naszej tradycji naukowej pozwala widzieć ciągłość procesów społecznych.Ponadto w wielu podręcznikach, które studiują politycy społeczni, spotykamy teksty odzwierciedlające w większym stopniu doraźne zjawiska aniżeli procesy. Doraźność jest wyrazem subiektywnych i krótkotrwałych obserwacji.

Rozdział I. Teoretyczne podstawy polskiej polityki społecznej * Tło polskiej polityki społecznej w latach 1918-1945 * Rozwiązania prawne okresu powojennego - propozycja periodyzacji * Polityka społeczna jako działalność i jako dyscyplina naukowa * Geneza polityki społecznej * Pojęcie polityka społeczna w Polsce do II wojny światowej * Warszawska szkoła polityki społecznej * Polscy teoretycy polityki społecznej do II wojny światowej * Nurt socjalistyczny * Nurt liberalny * Nurt narodowy * Nurt agraryzmu * Nurt konserwatyzmu * Nurt katolicyzmu społecznego * Polityka społeczna w programach lat okupacji (1939-1944) * W poszukiwaniu nowego ładu * Koncepcje socjalistyczne (nie komunistyczne) * Koncepcje narodowe * Koncepcje chadeckie * Koncepcje agrarne * Nauka o polityce społecznej po II wojnie światowej * Klasyfikacja teorii według Stefana Grzybowskiego * Nauka o polityce społecznej po 1957 r. - nowe podejścia i definicje * Nauka o polityce społecznej po 1989 r. - kontekst gospodarki rynkowej * Polityka społeczna w systemie nauk * Prekursorzy w nauce o polityce społecznej * Podsumowanie * Rozdział II. Globalna polityka społeczna * Uwagi wstępne * Organizacja Narodów Zjednoczonych jako podmiot globalnej polityki społecznej * Rada Gospodarczo-Społeczna ONZ * Programy i fundusze ONZ * Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju - UNDP * Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom - UNICEF * Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do Spraw * Uchodźców - UNHCR * Światowy Program Żywnościowy - WFP * Fundusz Narodów Zjednoczonych do Spraw Działalności Populacyjnej - UNFPA * Biuro ONZ ds. Narkotyków i Przestępczości - UNODC * Centrum Narodów Zjednoczonych do Spraw Osiedli Ludzkich - Habitat * Instytut Badawczy Narodów Zjednoczonych dla Rozwoju Społecznego - UNRISD * Agencje wyspecjalizowane ONZ * Międzynarodowa Organizacja Pracy - ILO * Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa - FAO * Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty, Nauki i Kultury - UNESCO * Światowa Organizacja Zdrowia - WHO * Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju - IBRD * Międzynarodowy Fundusz Walutowy - IMF * Rozdział III. Europejska polityka społeczna * Główne problemy społeczne Unii Europejskiej * Problemy demograficzne * Sytuacja ekonomiczna gospodarstw domowych * Problemy edukacyjne * Zatrudnienie i bezrobocie * Zabezpieczenie społeczne i zasiłki socjalne * Ubóstwo * Europejskie modele polityki społecznej * Rada Europy * Unia Europejska i jej instytucje * Parlament Europejski * Komitet Ekonomiczno-Społeczny * Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich * Europejskie fundusze strukturalne * Socjalne programy działania * Rozdział IV. Główne problemy społeczne Polski * Demografia i migracje * Praca i bezrobocie * Problemy osób niepełnosprawnych * Niepełnosprawność w liczbach * Wykształcenie * Zatrudnienie * Bezrobocie i aktywizacja niepełnosprawnych * Źródła utrzymania * Kapitał intelektualny i edukacja * Ubóstwo niezawinione - dzieci * Młodzież - edukacja i kapitał intelektualny * Studenci - edukacja i kapitał intelektualny * Dorośli - edukacja ustawiczna i kapitał intelektualny * Seniorzy - edukacja i kapitał intelektualny * Zdrowie jako kluczowy segment polityki społecznej * AIDS * Narkomania * Alkoholizm * Pomoc społeczna * Mieszkalnictwo * Podsumowanie * Rozdział V. Organizacja i finansowanie polskiej polityki społecznej * Ład socjalny - Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. * Prawne instrumenty polityki społecznej * Podstawowe prawa i obowiązki obywateli * Organizacja podmiotów polskiej polityki społecznej * Podmioty ustawodawcze polityki społecznej * Podmioty wykonawcze polityki społecznej * Podmioty kontrolne polityki społecznej * Podmioty sądownicze polityki społecznej * Instrumenty finansowe polityki społecznej * Fundusz Ubezpieczeń Społecznych * Narodowy Fundusz Zdrowia * Fundusz Pracy * Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych * Fundusz Rezerwy Demograficznej * Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego * Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych * Fundusz Pożyczek i Kredytów Studenckich * Fundusz Alimentacyjny - likwidacja i reaktywacja * Państwowy Fundusz Kombatantów * Krajowy Fundusz Mieszkaniowy - Fundusz Dopłat * Europejski Fundusz Społeczny * Rozdział VI. Scenariusze polityki społecznej * Nieprzewidywalność a prognozowanie * Struktura społeczna jako podstawa prognozowania * Scenariusz liberalny * Scenariusz liberalizmu socjalnego * Scenariusz neosolidarności społecznej